Đề ôn tập số 15 Kỳ thi TN THPT 2022 môn Ngữ văn - Sở GD&ĐT Bắc Ninh (Có đáp án)

Nội dung tài liệu: Đề ôn tập số 15 Kỳ thi TN THPT 2022 môn Ngữ văn - Sở GD&ĐT Bắc Ninh (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ ÔN TẬP SỐ 15 BẮC NINH KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM HỌC 2021-2022 ¯¯¯¯¯¯¯¯¯ Môn: Ngữ Văn Thời gian làm bài: 120 phút ¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯ I. ĐỌC HIỂU ( 3.0 điểm) Đọc đoạn trích : Nếu cảm thấy chán nản, tôi sẽ cất vang lời ca. Nếu cảm thấy buồn rầu, tôi sẽ cười vang. Nếu đau ốm, tôi sẽ làm việc gấp đôi. Nếu sợ hãi, tôi sẽ tiến về phía trước. Nếu cảm thấy thấp kém, tôi sẽ diện một bộ cánh mới. Nếu cảm thấy không chắc chắn, tôi sẽ cao giọng lên. Nếu cảm thấy nghèo túng, tôi sẽ nghĩ đến sự giàu có trước mặt. Nếu cảm thấy kém cỏi, tôi sẽ nhớ đến từng thành công trong quá khứ. Nếu cảm thấy mờ mịt, tôi sẽ nghĩ đến những mục tiêu của mình. Nếu cảm thấy tự cao, tôi sẽ nhớ về những lúc mình yếu đuối. Nếu cảm thấy mình có những kỹ năng không ai sánh được, tôi sẽ ngước nhìn những vì sao. (G.Mandino-“Người bán hàng vĩ đại nhất thế giới”, NXBTH TPHCM, 2018) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Văn bản trên được viết theo thể thơ nào? Câu 2. Theo văn bản, nếu cảm thấy kém cỏi, nhân vật tôi sẽ làm gì? Câu 3. Chỉ ra và nêu tác dụng biện pháp tu từ điệp cấu trúc được sử dụng trong đoạn trích? Câu 4. Thông điệp có ý nghĩa sâu sắc nhất mà anh/chị nhận được từ bài thơ? II. LÀM VĂN (7.0 điểm) Câu 1. (2.0 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn nghị luận xã hội (khoảng 200 chữ) bày tỏ suy nghĩ của anh/ chị về việc “Cân bằng cảm xúc cả lúc bão giông”. Câu 2. (5.0 điểm) Trong đoạn trích Đất Nước, Nguyễn Khoa Điềm viết: Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi Đất Nước có trong những “cái ngày xửa ngày xưa ”
2. mẹ thường hay kể. Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc Tóc mẹ thì bới sau đầu Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn Cái kèo, cái cột thành tên Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng Đất Nước có từ ngày đó Cảm nhận về hình tượng Đất Nước trong đoạn thơ trên. Từ đó, nhận xét về cách sử dụng sáng tạo những chất liệu văn hóa, văn học dân gian của tác giả trong đoạn trích? Hết HS không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm.
3. ĐÁP ÁN - HƯỚNG DẪN CHẤM Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 3.0 1 Thể thơ: Tự do 0.75 Theo văn bản, nếu cảm thấy kém cỏi, nhân vật tôi sẽ nhớ đến từng thành công 2 0.75 trong quá khứ. - Biện pháp tu từ: Điệp cấu trúc câu: Nếu cảm thấy tôi sẽ ở tất cả các câu trong đoạn trích. - Tác dụng: + Thể hiện mãnh liệt tinh thần lạc quan, niềm tin yêu, hi vọng vào cuộc 3 1.0 sống của tác giả, + Tạo âm hưởng, nhịp điệu mạnh mẽ của bài thơ . -> Tác giả khuyên nhủ mọi người hãy luôn lạc quan, yêu đời, hi vọng vào tương lai tươi sáng dù phải đối mặt với chông gai, thử thách cuả cuộc đời. • - Học sinh có thể có nhiều cách diễn đạt, song cần nêu ra thông điệp có ý nghĩa nhất đối với bản thân. Có thể tham khảo các ý sau: • + Hãy lạc quan, yêu đời 4 • + Hãy luôn ước mơ, hi vọng vào cuộc sống 0.5 • + Hãy chủ động trong việc điều chỉnh cảm xúc của bản thân • + Hãy tự tin, bản lĩnh. • + Trước những khó khăn, thử thách, cần nỗ lực không ngừng II LÀM VĂN 7.0 1 Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày về suy nghĩ tích cực trong 2.0 cuộc sống (cân bằng cảm xúc trước bão giông). a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn Học sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - 0.25 hợp, móc xích hoặc song hành b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Vai trò, ý nghĩa của việc cá nhân nhận thức, xử lí và điều chỉnh được cảm xúc 0.25 trước những gian nan, thử thách, hoặc những sự việc sảy ra dữ dội, mãnh liệt c. Triển khai vấn đề nghị luận * Học sinh có thể chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề cần nghị luận theo nhiều cách nhưng cần làm rõ vai trò, ý nghĩa của cân bằng cảm xúc trước những gian nan, thử thách. Có thể theo hướng sau: - Cân bằng cảm xúc là việc nhận thức, xử lí, điều chỉnh cảm xúc một cách chính xác và hiệu quả; là làm chủ cảm xúc của bản thân, bình tĩnh, tự tin 1.0 trong việc xử lí mọi công việc, tình huống. - Cân bằng cảm xúc giúp cải thiện sức khỏe thể chất, tinh thần, giúp bản thân có cuộc sống vui vẻ, hạnh phúc - Không nên quá nóng nảy, mất bình tĩnh trong việc xử lí các tình huống. Lưu ý: Học sinh có thể bày tỏ suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. d. Chính tả, ngữ pháp 0.25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. e. Sáng tạo 0.5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Cảm nhận về hình tượng Đất Nước; Từ đó, nhận xét về cách sử dụng 2 sáng tạo những chất liệu văn hóa, văn học dân gian của tác giả trong đoạn 5.0
4. trích? a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: 0,25 Mở bài nêu được vấn đề. Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 - Cảm nhận đoạn thơ - Nhận xét về cách sử dụng sáng tạo những chất liệu văn hóa, văn học dân gian của tác giả trong đoạn trích c. Triển khai vấn đề nghị luận: Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu được về tác giả, tác phẩm và vấn đề cần nghị luận. 0,5 * Cảm nhận đoạn thơ: 2,0 - Về nội dung: + Với Nguyễn Khoa Điềm, đất nước có từ rất xa xưa trong những câu chuyện cổ tích mẹ thường hay kể. Đất nước bắt đầu cùng với sự ra đời cùng với những phong tục rất đẹp của nhân dân ta suốt mấy ngàn năm qua miếng trầu bây giờ bà ăn. Đất nước lớn lên từ những ngày đầu trồng tre đánh giặc giữ nước + Trong cảm nhận của Nguyễn Khoa Điềm cội nguồn của đất nước không phải là những trang sử hào hùng với những chiến tích vĩ đại mà là những huyền thoại, truyền thuyết, những phong tục tập quán riêng biệt từ ngàn đời. Lịch sử của đất nước không được cắt nghĩa bằng những mốc son lịch sử chói lọi mà bằng chiều sâu văn hoá, văn học dân gian. Đó là điểm mới của trong cách tìm về cội nguồn đất nước của nhà thơ. => Đất Nước được hình thành từ những gì nhỏ bé, gần gũi, riêng tư trong cuộc sống mỗi người. - Về nghệ thuật: + Thể thơ tự do. + Giọng điệu thơ biến đổi, linh hoạt. + Sử dụng chất liệu văn hoá, văn học dân gian: ngôn từ, hình ảnh bình dị, dân dã, giàu sức gợi. + Sức truyền cảm lớn từ sự hoà quyện của chất chính luận và trữ tình. * Nhận xét về cách sử dụng sáng tạo những chất liệu văn hóa, văn học dân 1,0 gian của tác giả trong đoạn trích - Nguyễn Khoa Điềm đã sử dụng tài tình và hiệu quả những chất liệu văn hoá, văn học dân gian. Nhà thơ không chỉ ra một bài cụ thể nào mà chỉ ra những từ ngữ và hình ảnh tiêu biểu nhưng cũng đủ để nhà thơ vừa đạt được mục đích của mình là thể hiện một đất nước dung dị, gần gũi, đời thường vừa khơi dậy trong tâm thức người đọc bề dày và chiều sâu văn hoá dân tộc. - Cảm xúc dồn nén chỉ một đoạn thơ ngắn nhưng có một trường liên tưởng sâu rộng. Nén trong từng câu, từng chữ là một vốn văn hoá dân gian và cảm nhận phong phú của tác giả về đất nước. - Giọng điệu tâm tình, thủ thỉ, thân mật, tự nhiên khác với giọng điệu ngợi ca hào sảng trong các sáng tác thi ca cùng viết về đất nước. d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.