Đề ôn TN THPT 2023 môn Ngữ văn - Tác phẩm: Tuyên ngôn độc lập - Trường THPT Nguyễn Du (Có đáp án)

Nội dung tài liệu: Đề ôn TN THPT 2023 môn Ngữ văn - Tác phẩm: Tuyên ngôn độc lập - Trường THPT Nguyễn Du (Có đáp án)

1. SỞ GD&ĐT BẮC NINH ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TRƯỜNG THPT NGUYỄN DU NĂM HỌC 2022 - 2023 Môn thi: Ngữ văn 12 Thời gian làm bài: 120 Phút (Không kể thời gian giao đề) Ngày thi: ./ / . I. ĐỌC HIỂU ( 3 điểm) Đọc văn bản sau : Sau khi tốt nghiệp, chắc chắn bạn sẽ dấn thân vào thị trường lao động ngay khi có thể. Nếu bạn sở hữu những kĩ năng mềm dưới đây thì cơ hội thành công của bạn rất cao. Theo bạn, đó là những kĩ năng gì ? Chúng tôi sẽ gợi ý một số kĩ năng mà các bạn sinh viên mới ra trường cần có: kỹ năng truyền đạt thông tin, kỹ năng sử dụng máy móc công nghệ, kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng làm việc độc lập, kỹ năng thích nghi nhanh và kỹ năng giao tiếp. [ ]Mục đích của giao tiếp là phải truyền tải được các thông điệp. Muốn truyền tải thành công, những suy nghĩ cũng như ý tưởng của bạn phải truyền đi một cách hiệu quả nhất. Nếu không, những ý tưởng của bạn sẽ không được phản ánh, gây hiểu lầm và tạo ra những rào cản để bạn đạt được mục tiêu. Brian Tracy, một trong diễn giả hàng đầu thế giới trong lĩnh vực tư vấn quản trị nhân sự đã nói: “Để thành công trong cuộc sống, công việc và sự nghiệp, bạn cần học kỹ năng giao tiếp. 85% thành công của bạn sẽ được quyết định bởi chính khả năng xây dựng các mối quan hệ của mình và chỉ có 15% được quyết định bởi bằng cấp, kiến thức và trí thông minh của bạn”. Giao tiếp hiệu quả chính là bí quyết thành công của mỗi người trong cuộc sống. Giao tiếp không đơn thuần là một kỹ năng mà thực chất là một nghệ thuật. Và bạn là một nghệ sĩ, một diễn viên, một người viết kịch bản đồng thời là một đạo diễn tạo nên thành công của mình trước công chúng. Giao tiếp là một kỹ năng đời thường và cũng là một nhu cầu cơ bản của con người. Nói chuyện với người khác, trao đổi thông tin với người khác là một việc không dễ và thật sự khó khăn để bạn có thể tạo ấn tượng với họ khi giao tiếp. (Trích 50 điều trường học không dạy bạn và 20 điều cần làm trước khi rời ghế nhà trường, NXB Khoa học xã hội, 2016, tr. 293-294) Thực hiện các yêu cầu: Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. Câu 2. Theo văn bản, một số kĩ năng mà các bạn sinh viên mới ra trường cần có bao gồm những gì? Câu 3. Chỉ ra và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn: Và bạn là một nghệ sĩ, một diễn viên, một người viết kịch bản đồng thời là một đạo diễn tạo nên thành công của mình trước công chúng.
2. Câu 4. Anh(chị) có đồng ý với quan điểm của tác giả, cho rằng giao tiếp không đơn thuần là một kỹ năng mà thực chất là một nghệ thuật không? Vì sao? II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần Đọc - hiểu, anh / chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý kiến của Brian Tracy: Để thành công trong cuộc sống, công việc và sự nghiệp, bạn cần học kỹ năng giao tiếp. Câu 2. (5,0 điểm) Hỡi đồng bào cả nước, “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”. Lời bất hủ ấy ở trong bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mỹ. Suy rộng ra, câu ấy có ý nghĩa là: tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do. Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791 cũng nói: “ Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi” Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được.” (Trích “Tuyên ngôn độc lập” , Hồ Chí Minh, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục, 2008) Anh / chị hãy phân tích nghệ thuật lập luận của chủ tịch Hồ Chí Minh trong đoạn trích trên. Từ đó nhận xét về nghệ thuật viết văn chính luận của Người. HẾT
3. HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2022- 2023 MÔN: NGỮ VĂN (Đáp án - thang điểm gồm có 05 trang) Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC - HIỂU 3,0 1 - Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận 0,75 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng phương thức biểu đạt: không cho điểm. - Một số kĩ năng mà các bạn sinh viên mới ra trường cần có bao gồm: kỹ năng truyền đạt thông tin, kỹ năng sử dụng máy móc công nghệ, kỹ năng 2 lãnh đạo, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng làm việc độc lập, kỹ năng thích 0,75 nghi nhanh và kỹ năng giao tiếp. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trình bày được từ 6-7 kĩ năng : 0.75 điểm - Học sinh trình bày được 4- 5 kĩ năng : 0.5 điểm - Học sinh trình bày được 2 - 3 kĩ năng : 0.25 điểm - Biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn: +so sánh: bạn - một nghệ sĩ, một diễn viên, một người viết kịch bản đồng 1,0 3 thời là một đạo diễn tạo nên thành công của mình trước công chúng. + liệt kê: một nghệ sĩ, một diễn viên, một người viết kịch bản, một đạo diễn - Tác dụng: + Khẳng định, nhấn mạnh vai trò của mỗi cá nhân trong việc tạo nên, thể hiện và chịu trách nhiệm toàn bộ đối với thành công của quá trình giao tiếp. + Làm cho câu văn giàu hình ảnh, sinh động, tạo nhịp điệu Hướng dẫn chấm: - Học sinh xác định được 01 trong 02 biện pháp tu từ: 0,5 điểm, nếu không chỉ rõ được : 0,25 điểm - Học sinh nêu được 02 tác dụng của biện pháp tu từ: 0.5 điểm; chỉ nêu được 01 tác dụng của biện pháp tu từ: 0.25 điểm 4 - HS trả lời đồng tình / không đồng tình: 0.25 điểm - HS có lí giải hợp lí, thuyết phục: 0.25 điểm 0,5 Gợi ý: Giao tiếp không đơn thuần là một kỹ năng mà thực chất là một nghệ thuật, bởi vì: + Giao tiếp là một kỹ năng: Giao tiếp có những phương cách, quy chuẩn riêng mà không phải ai ngay từ khi sinh ra cũng đã được sở hữu. Học để vận dụng những phương cách, quy chuẩn ấy vào giao tiếp là một kỹ năng.
4. + Giao tiếp thực chất là một nghệ thuật: Giao tiếp hiệu quả đòi hỏi phải có sự tinh tế, khéo léo, linh hoạt, nhanh nhạy, Khi giao tiếp đạt đến tầm cao, trình độ bậc thầy, nó sẽ được nâng lên thành một thứ nghệ thuật. II LÀM VĂN 7,0 1 Từ đoạn trích trong phần Đọc – hiểu, hãy viết một đoạn văn ngắn 2.0 (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh /chị về ý kiến của Brian Tracy: Để thành công trong cuộc sống, công việc và sự nghiệp, bạn cần học kỹ năng giao tiếp. a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - 0,25 phân -hợp, móc xích hoặc song hành. b. Xác định đúng vấn đề nghị luận 0,25 Để thành công trong cuộc sống, công việc và sự nghiệp, bạn cần học kỹ năng giao tiếp. c. Triển khai vấn đề cần nghị luận 1,0 Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp, để triển khai vấn đề cần nghị luận theo nhiều cách khác nhau nhưng cần phải làm rõ vấn đề: để thành công trong cuộc sống, công việc và sự nghiệp, bạn cần học kỹ năng giao tiếp. Có thể theo hướng sau: - Kỹ năng giao tiếp: Khả năng vận dụng những phương thức, quy chuẩn của quá trình trao đổi thông tin, bộc lộ tư tưởng, tình cảm, vào thực tế đời sống.-> Tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp trong cuộc sống đối với mỗi người. - Kỹ năng giao tiếp tốt sẽ giúp con người trở nên tự tin, tạo dựng được những mối quan hệ tốt đẹp, thuận lợi hơn trong cuộc sống. Cần có sự kết hợp hài hoà giữa kỹ năng giao tiếp với các kỹ năng mềm khác, để tránh tình trạng sáo rỗng , giả tạo. Đồng thời phê phán lối sống “trong bao”, tự ti, luôn sợ hãi, không dám thể hiện bản thân d. Chính tả, ngữ pháp Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. 0,25 e. Sáng tạo 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ 2 Phân tích nghệ thuật lập luận của chủ tịch Hồ Chí Minh trong đoạn 5,0 trích. Từ đó nhận xét về nghệ thuật viết văn chính luận của Người. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận 0,25 Mở bài nêu được vấn đề, Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận 0,5 Nghệ thuật lập luận của chủ tịch Hồ Chí Minh trong đoạn trích và nghệ thuật viết văn chính luận của Người. Hướng dẫn chấm:
5. - Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận (0,5 điểm). - Học sinh xác định chưa đầy đủ vấn đề nghị luận (0,25 điểm). c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; đảm bảo các yêu cầu sau: * Giới thiệu về tác giả , giới thiệu về tác phẩm, về đoạn trích 0,5 * Nội dung phần mở đầu của “Tuyên ngôn Độc lập”: Nêu ra cơ sở pháp lí 2,0 vững chắc để khẳng định quyền tự do và độc lập của dân tộc Việt Nam: dẫn những lời bất hủ trong hai bản Tuyên ngôn của hai cường quốc lúc bấy giờ là Pháp và Mĩ. Từ đó, tác giả suy rộng ra: tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do. Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được. Hướng dẫn chấm: - Đầy đủ nội dung của phần mở đầu “Tuyên ngôn độc lập” (0,5 điểm). - Chưa đầy đủ (0,25điểm) *Nghệ thuật lập luận: - Cách lập luận của chủ tịch Hồ Chí Minh vừa ngắn gọn, súc tích, vừa khéo léo vừa kiên quyết, lập luận sắc sảo, linh hoạt, sáng tạo và đầy sức thuyết phục: + Khéo léo: Hồ Chí Minh tỏ ra trân trọng những tư tưởng tiến bộ, những danh ngôn bất hủ của người Mĩ, người Pháp Với việc dẫn ra và đề cao hai bản Tuyên ngôn nổi tiếng của hai nước Pháp và Mĩ, tác giả đã ngầm khẳng định vị thế của dân tộc Việt Nam có thể sánh vai với các cường quốc năm châu . + Kiên quyết: Hồ Chí Minh khẳng định quyền độc lập tự do của dân tộc Việt Nam dựa trên những chân lí mà người Mĩ và người Pháp đã đưa ra, đồng thời cảnh báo nếu thực dân Pháp xâm lược Việt Nam một lần nữa thì chính họ đã phản bội lại tổ tiên của mình, làm nhơ bẩn lá cờ nhân đạo, thiêng liêng mà những cuộc cách mạng vĩ đại của cha ông họ đã dành được. + Lập luận sắc sảo, linh hoạt, sáng tạo và đầy sức thuyết phục: lời suy rộng ra của Người mang tư tưởng lớn của nhà cách mạng: từ quyền con người suy rộng ra thành quyền bình đẳng, quyền sống, quyền sung sướng của các dân tộc trên thế giới. Đây là một đóng góp riêng của tác giả và cũng là của dân tộc ta đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. Hướng dẫn chấm: Phân tích đầy đủ, sâu sắc (1,5 điểm); phân tích chưa đầy đủ hoặc chưa sâu (1,0 điểm - 1,25 điểm); phân tích chung chung, chưa rõ các ý (0,5 điểm - 0,75 điểm); phân tích sơ lược, không rõ các ý (0,25 điểm ). *Nhận xét về nghệ thuật lập luận: 0,5
6. Phần mở đầu của bản Tuyên ngôn thể hiện tính chặt chẽ trong lập luận, giọng văn mạnh mẽ, dứt khoát, tạo được sức thuyết phục, lôi cuốn, tạo đà cho những nội dung được trình bày ở những phần sau. Hướng dẫn chấm: - Học sinh nhận xét đầy đủ về nghệ thuật lập luận (0,5 điểm); nhận xét chưa đầy đủ những biểu hiện nghệ thuật (0,25 điểm). * Nhận xét về nghệ thuật viết văn chính luận của Hồ Chí Minh 0,5 - Ngắn gọn, súc tích - Lập luận chặt chẽ, lí lẽ đanh thép, bằng chứng thuyết phục - Giàu tính luận chiến và đa dạng về bút pháp. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trình bày được 2 ý : 0,5 điểm - Học sinh trình bày được 1 ý : 0,25 điểm d. Chính tả, ngữ pháp 0,25 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm mắc quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo: 0,5 Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề trình bày. Hướng dẫn chấm: Học sinh biết vận dụng lí luận văn học trong quá trình phân tích, đánh giá; biết so sánh với các tác phẩm khác để làm nổi bật nét đặc sắc của nghệ thuật lập luận của chủ tịch Hò Chí Minh; biết liên hệ vấn đề nghị luận với thực tiễn đời sống; văn viết giàu hình ảnh, cảm xúc. - Học sinh làm được một trong các ý trên đạt điểm tối đa. Tổng điểm 10,0