Đề thi thử TN THPT 2021 (Lần 3) môn Ngữ văn - Trường THPT Nguyễn Đăng Đạo (Có đáp án)

Nội dung tài liệu: Đề thi thử TN THPT 2021 (Lần 3) môn Ngữ văn - Trường THPT Nguyễn Đăng Đạo (Có đáp án)

1. SỞ GD&ĐT BẮC NINH ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TRƯỜNG THPT NGUYỄN ĐĂNG NĂM HỌC 2021-2022 ĐẠO Bài thi: Ngữ văn Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề) Đề thi có 02 trang I.ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: “Nghiên cứu” thùng rác một thời gian, tôi phát hiện tỷ lệ rác thực phẩm nhà mình có khi lên đến 90% lượng phế thải. Hơn 20 năm trước, tôi đã tự phân loại rác tại nhà. Thức ăn thừa, rau củ, vỏ trái cây, xác trà, bã cà phê, vỏ trứng, xương, phế phẩm tôm cá toàn những thứ ẩm ướt và gây mùi. Chúng luôn chiếm 50% đến 90% thùng rác nhà tôi. Điều đáng nói ở chỗ, dù thuộc nhóm "nhà nghèo", thực phẩm bị bỏ đi trong rác tại Việt Nam gần gấp đôi các nước giàu. Cứ mỗi 10 tấn rác thải ra tại Việt Nam có 5 đến 8 tấn rác hữu cơ dễ phân hủy - hầu hết là rác thực phẩm, theo báo cáo của Ngân hàng thế giới. Các nước càng phát triển thì tỷ lệ thực phẩm trong rác đổ đi càng thấp: trung bình 32% so với 57% ở các nước kém phát triển hơn Bảy năm trước, tôi được mời phát biểu tại Diễn đàn Phát triển xanh Hàn Quốc và tham quan khu xử lý rác Sudokwon Tôi tận mắt chứng kiến mô hình biến chất thải thành tài nguyên hiện đại hàng đầu thế giới. Rác thực phẩm được xử lý thành khí sinh học, phân bón và thức ăn gia súc. Bao bì và giấy được chế biến thành nhiên liệu rắn. Thủy tinh và kim loại được thu hồi. Cuối cùng, chỉ có chất trơ và thành phần không tái chế được mới đem chôn lấp. Nước rỉ rác được xử lý để tưới cây. Khí sinh học từ rác thực phẩm, khu xử lý nước thải và bãi rác được "gom" lại đốt để phát điện. Chỉ riêng lượng điện từ bãi rác Sudokwon phục vụ gần 450 ngàn người, tương đương số dân thành phố Huế. Việc phân loại tại nguồn và cách tiếp cận tổng thể về quản lý rác sẽ quyết định Việt Nam có thành công hay không Nếu quá chú trọng việc thu tiền rác từ dân trong khi vẫn chôn rác sau phân loại thì chính sách này phản tác dụng. Việc áp dụng phí rác mới nếu không đi kèm với cải tổ hạ tầng tiếp nhận, chuyên chở, tái chế rác, người dân sẽ mất động lực hợp tác Bên cạnh việc dõi theo quyết sách vĩ mô, mỗi chúng ta liệu có trách nhiệm hơn với thùng rác nhà mình? Hạn chế bỏ thực phẩm, sẵn sàng phân loại chúng thay vì túm tất cả trong một túi nylon? (Trích Thức ăn trong thùng rác – Nguyễn Đăng Anh Thi – vnexpress.net 02/12/2020) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1: Xác định các thao tác lập luận được sử dụng trong văn bản. Câu 2: Tác giả đã được nhìn thấy “chất thải biến thành tài nguyên” như thế nào tại khu xử lí rác thải Sudokwon? Câu 3: Việc đưa ra các số liệu trong văn bản có tác dụng gì? Câu 4: Theo anh/chị, vì sao tác giả cho rằng “vẫn chôn rác sau phân loại” thì mọi chính sách xử lí rác đều không có tác dụng? II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm): Hãy viết một đoạn văn ngắn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của anh/chị về những tác động tích cực khi “mỗi chúng ta có trách nhiệm hơn với thùng rác nhà mình”. Câu 2 (5.0 điểm): Cảm nhận vẻ đẹp của bức tranh ngày Tết và diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị trong đoạn văn sau: 1
2. Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong, ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho. Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những lều canh nương để sưởi lửa. Ở Hồng Ngài người ta thành lệ cứ ăn Tết khi gặt hái vừa xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thế cho kịp lúc mưa xuân xuống thì đi vỡ nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió và rét rất dữ dội. Nhưng trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ [ ]. Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân chơi trước nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang thổi. Mày có con trai con gái rồi Mày đi làm nương Ta không có con trai con gái Ta đi tìm người yêu. Tiếng chó sủa xa xa. Những đêm tình mùa xuân đã tới. Ở mỗi đầu làng đều có một mỏm đất phẳng làm cái sân chơi chung ngày Tết. Trai gái, trẻ con ra sân chơi ấy tụ tập, đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và nhảy. Cả nhà thống lí Pá Tra vừa ăn xong bữa cơm tết cúng ma. Xung quanh chiêng đánh ầm ĩ, người ốp đồng vẫn còn nhảy lên xuống, run bần bật. Vừa hết bữa cơm lại tiếp ngay bữa rượu bên bếp lửa. Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, uống ực từng bát. Rồi say, Mị lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát, nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước Mị thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Rượu đã tan lúc nào. Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Mãi sau Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi mà từ từ bước vào buồng. Chẳng năm nào A Sử cho Mị đi chơi Tết. Mị cũng chẳng buồn đi. Bấy giờ Mị ngồi xuống giường, trông ra cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Đã từ nãy, Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ lắm, Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi. Bao nhiêu người có chồng cũng đi chơi ngày Tết. Huống chi A Sử với Mị không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau! Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại, chì thấy nước mặt ứa ra (Trích “Vợ chồng A Phủ” – Tô Hoài - SGK Ngữ văn 12, tập Hai – NXB Giáo dục Việt Nam, tr 7,8) Từ đó, nhận xét về chất thơ trong sáng tác của Tô Hoài. Hết 2
3. SỞ GD&ĐT BẮC NINH HDC ĐỀ THI THỬ TỐT NGHIỆP THPT TRƯỜNG THPT NGUYỄN ĐĂNG NĂM HỌC 2021-2022 ĐẠO Bài thi: Ngữ văn Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian phát đề) HDC có 03 trang Phần Câu Nội dung Điểm ĐỌC HIỂU 3,0 Thao tác lập luận chính: so sánh, chứng minh, bình luận. 0,5 1 -Trả lời đúng 01 thao tác: 0,25 điểm -Trả lời đúng 02 thao tác trở lên: 0,5 điểm Tác giả đã được nhìn thấy “chất thải biến thành tài nguyên” tại khu xử lí rác 0,5 thải Sudokwon: -Rác thực phẩm được xử lý thành khí sinh học, phân bón và thức ăn gia súc. -Bao bì và giấy được chế biến thành nhiên liệu rắn. -Thủy tinh và kim loại được thu hồi. 2 -Nước rỉ rác được xử lý để tưới cây. -Khí sinh học từ rác thực phẩm, khu xử lý nước thải và bãi rác được "gom" lại đốt để phát điện *Chú ý: -Thí sinh trả lời được 1 hoặc 2 yếu tố: 0,25 điểm -Thí sinh trả lời từ 3 yếu tố trở lên: 0,5 điểm I Tác dụng của việc sử dụng số liệu trong văn bản: -Tạo điểm nhấn cho văn bản, thu hút sự chú ý của người đọc. 0,25 -Tăng tính thuyết phục, tính khách quan, tính chân thực cho vấn đề về rác 0,25 3 thải thực phẩm tại Việt Nam được đưa ra - Cung cấp thông tin cụ thể, giúp người đọc hình dung chi tiết hơn, tỉ mỉ hơn 0,5 về tình trạng phân loại rác thải hiện nay Thí sinh đưa ra cách lí giải hợp lí, thuyết phục, đảm bảo một số ý cơ bản sau: Tác giả cho rằng “vẫn chôn rác sau phân loại” thì mọi chính sách xử lí rác đều không có tác dụng bởi vì: -Chôn rác – kể cả là rác đã phân loại - sẽ gây ô nhiễm môi trường trầm trọng, 4 ảnh hưởng lâu dài đến nguồn đất, nguồn nước và đời sống của nhân dân.; 0,5 không đảm bảo việc xử lí rác triệt để -Chôn rác sẽ tiếp tục gây ra tình trạng lãng phí tài nguyên rác, làm gia tăng chi phí xử lí rác. 0,5 LÀM VĂN 7,0 Suy nghĩ của anh/chị về những tác động tích cực khi “mỗi chúng ta có 2,0 trách nhiệm hơn với thùng rác nhà mình”. II a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn với độ dài 200 chữ. 0,25 1 Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – phân – hợp, song hành, móc xích. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 3
4. Tác động tích cực khi mỗi cá nhân đều có ý thức trách nhiệm phân loại rác, xử lí rác tại gia đình. c. Triển khai vấn đề nghị luận: Thí sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ vấn đề tác động tích cực khi mỗi cá nhân đều có ý thức trách nhiệm phân loại rác, xử lí rác tại gia đình. Có thể triển khai theo hướng sau: - “Có trách nhiệm hơn với thùng rác nhà mình” là để chỉ ý thức và những 0,25 hành động thiết thực của mỗi cá nhân trong mỗi gia đình trong việc phân loại rác và xử lí rác ban đầu. - Khi mỗi người đều có trách nhiệm với thùng rác nhà mình sẽ mang lại nhiều 0,5 tác động tích cực: nâng cao vai trò của mỗi cá nhân đối với xã hội; góp phần giảm chi phí xử lí rác; góp phần bảo vệ môi trường; tránh tình trạng lãng phí; góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp, phát triển hơn - Liên hệ bản thân 0,25 (Thí sinh cần nêu dẫn chứng phù hợp) d. Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo chuẩn chính tả, chuẩn ngữ pháp của 0,25 câu, ngữ nghĩa của từ. e. Sáng tạo: 0,25 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. Cảm nhận vẻ đẹp của bức tranh ngày Tết và diễn biến tâm trạng của nhân vật 5.0 Mị trong đoạn văn. Từ đó nhận xét về chất thơ trong sáng tác của Tô Hoài. a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: 0,25 Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề gồm nhiều ý/ đoạn văn, kết bài kết luận được vấn đề. b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,5 2 Vẻ đẹp của bức tranh ngày Tết và diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị, từ đó nhận xét về chất thơ trong sáng tác của Tô Hoài. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm: Thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng, đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau: * Giới thiệu khái quát về tác giả Tô Hoài, tác phẩm Vợ chồng A Phủ và đoạn trích. 0,5 4
5. * Cảm nhận vẻ đẹp của bức tranh ngày Tết trong đoạn văn: 0,75 - Bức tranh ngày Tết hiện lên với vẻ đẹp rực rỡ, tươi vui, tưng bừng, tràn đầy sức sống. - Bức tranh ngày Tết mang những nét đặc trưng riêng trong phong tục tập quán của đồng bào vùng núi cao Tây Bắc: ăn Tết lúc xong vụ, các trò chơi Tết, những đêm tình mùa xuân, tiếng sáo - Vẻ đẹp và sức sống của không gian ngày Tết ở Hồng Ngài chính là yếu tố ngoại cảnh có sức tác động lớn lao, tạo nên những thay đổi ở Mị. - Nghệ thuật: sử dụng ngôn ngữ mang đậm màu sắc Tây Bắc, hình ảnh so sánh, các chi tiết giàu giá trị biểu cảm *Cảm nhận về diễn biến tâm trạng của nhân vật Mị. 1,5 -Khái quát về cuộc sống câm lặng, khép kín, cam chịu của Mị khi làm dâu nhà thống lí Pá Tra - Dưới sự tác động của ngoại cảnh và khát vọng sống vốn âm ỉ trong Mị, tâm trạng của Mị có nhiều thay đổi: + Mị nghe thấy tiếng hát, tiếng sáo, Mị có cảm xúc trở lại, Mị hát theo > nhu cầu giao tiếp của một con người bình thường, không còn trơ lì, chai sạn. + Mị uống rượu >hành động nổi loạn, thức tỉnh. Mị say, sống về ngày trước > ý thức về bản thân, về tuổi trẻ của mình, về hiện tại cay đắng, phi lí. + Mị muốn chết > không chấp nhận kiếp sống nô lệ, sẵn sàng tìm cái chết để giải thoát > sự vùng lên mạnh mẽ. =>Trong Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, dù bị đọa đày, vùi dập thì vẫn có lúc bùng lên mạnh mẽ. Thể hiện diễn biến tâm trạng của Mị cũng là sự khẳng định, ngợi ca sức sống, bản lĩnh, phẩm chất tốt đẹp của những người phụ nữ miền núi nói riêng và người lao động miền núi nói chung. -Nghệ thuật: nghệ thuật miêu tả tâm lí, ngôn ngữ giản dị, hàm súc, chi tiết nghệ thuật giàu giá trị *Nhận xét về chất thơ trong sáng tác của Tô Hoài: -Đoạn trích nói riêng và tác phẩm Vợ chồng A Phủ nói chung đều mang chất 0,5 thơ rất riêng trong những sáng tác của Tô Hoài: hình ảnh thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng; phong tục tập quán mang đậm hương vị của rừng núi, sức sống tiềm tàng, rạo rực âm thầm cháy tựa như ánh sáng nâng đỡ, ngăn cản sự lụi tàn của tâm hồn của Mị; ngôn ngữ văn xuôi mộc mạc mà gợi cảm, nhịp điệu êm đềm sâu lắng - Chất thơ góp phần làm nên sức sống và vẻ đẹp độc đáo cho sáng tác của Tô 0,25 Hoài; thể hiện lòng yêu nước, sự gắn bó của nhà văn với những miền quê hương; đồng thời thể hiện bản lĩnh và ý thức sáng tạo của nhà văn. d. Chính tả, dùng từ, đặt câu: 0,25 Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu. e. Sáng tạo: 0,5 Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ. ĐIỂM TOÀN BÀI THI : I + II = 10,00 điểm Hết 5