Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 25: Ôn tập Kiểu bài nghị luận hai ý kiến bàn về một vấn đề văn học

Nội dung tài liệu: Giáo án Ngữ văn 12 - Tiết 25: Ôn tập Kiểu bài nghị luận hai ý kiến bàn về một vấn đề văn học

1. Tiết 25. ÔN TẬP KIỂU BÀI NGHỊ LUẬN HAI Ý KIẾN BÀN VỀ MỘT VẤN ĐỀ VĂN HỌC I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT - Cung cấp cho học sinh phương pháp làm bài văn nghị luận về hai ý kiến bàn về một vấn đề văn học ( đặc biệt là nhân vật văn học) - Củng cố kiến thức về những nhân vật văn học trong tác phẩm “ Vợ nhặt” “ chiếc thuyền ngoài xa”, “ Người lái đò sông Đà” . II. PHƯƠNG PHÁP - Phát vấn, thuyết trình, thảo luận nhóm III. PHƯƠNG TIỆN - Sgk, giáo án bồi dưỡng IV. TIẾN TRÌNH 1. Ổn định lớp 2. Bài mới Chúng ta đã ôn tập về những kiểu bài nghị luận văn học ở những tiết ôn tập trước như: Phân tích giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo,so sánh hai đoạn văn đoạn thơ,nghị luận về một ý kiến bàn về văn học .Hôm nay chúng ta sẽ đến với một kiểu bài nữa- kiểu bài nghị luận hai ý kiến bàn về một vấn đề văn học ( cụ thể là nhân vật văn học) Hoạt động của Thày & trò Mục tiêu cần đạt I. Ví dụ Đề 1. “Về nhân vật Thị trong tác phẩm “ Vợ nhặt” của KimLân có ý kiến cho rằng: Đó là Những đề trên đây nếu chỉ đi người phụ nữ lao động nghèo cùng sâu vào phân tích cảm nhận đường và liều lĩnh. Nhưng ý kiến khác lại nhân vật thông thường đã nhấn mạnh: Thị là người giàu nữ tính & đạt được yêu cầu của đề ra khát vọng. Từ cảm nhận của mình về nhân chưa, vì sao? vật anh ( chị ) hãy bình luận những ý kiến trên? Đề 2. Về nhân vật Phùng trong tác phẩm “ Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu có ý kiến cho rằng: nét nổi bật ở người nghệ sĩ này là một tâm hồn nhạy cảm & say mê cái đẹp thơ mộng của cảnh vật. Ý kiến khác lại nhấn mạnh: Vẻ đẹp sâu xa của người nghệ sĩ Phùng chính là tấm lòng đầy trăn trở lo âu về thân phận con người. Từ cảm nhận của mình về nhân vật anh ( chị) hãy bình luận những ý kiến trên? II. Cách làm A. Đặt vấn đề Chỉ ra cách làm? - giới thiệu tác giả, tác phẩm,2 ý kiến
2. B. Giảiquyết vấn đề B1. Giải thích 2 ý kiến B2. Cảm nhận nhân vật theo 2 ý kiến đó B3. Bình luận 2 ý kiến ( Ý kiến 1, 2 bàn về vấn đề gì, đúng hay sai?-> cả 2 ý kiến đó đều đúng nhưng bỏ 1 ý kiến thì chưa đầy đủ, chỉ là cái nhìn phiến diện. Nên 2 ý kiến trên tưởng như đối lập nhau nhưng thực chất lại bổ sung cho nhau để ( K/đ) hoặc thể hiện 1 cái nhìn sâu sắc ,thấu đáo toàn diện về 1 vấn đề, nhân vật C . kết thúc vấn đề - Đánh giá vấn đề ( nhân vật) qua 2 cái nhìn ( 2 ý kiến) đó III. Thực hành Đề 1. “Về nhân vật Thị trong tác phẩm “ Từ cách làm trên anh ( chị ) Vợ nhặt” của KimLân có ý kiến cho rằng: Đó hãy trình bày dàn ý về đề 1? là người phụ nữ lao động nghèo cùng đường và liều lĩnh. Nhưng ý kiến khác lại nhấn mạnh: Thị là người giàu nữ tính & khát vọng. Từ cảm nhận của mình về nhân vật anh ( chị ) hãy bình luận những ý kiến trên? A. Đặt vấn đề - Kim Lân là 1 cây bút chuyên viết truyện ngắn,thế giới nghệ thuật của ông tập trung ở khug cảnh Giới thiệu tác giả, tác phẩm, nông thôn và người nông dân nhân vật và 2 ý kiến? - Vợ nhặt là truyện ngắn xuất sắc nhất của KL in trong tập . 1962 - Một trong những thành công của tp này là KL đã xây dựng rất thành công nhân vật thị- người phụ nữ khốn cùng trong nạn đói B. Giải quyết vấn đề a. Giải thích ý kiến Giải thích 2 ý kiến? - Người phụ nữ cùng đường,liều lĩnh: người phụ nữ bị dồn đẩy vào 1 hoàn cảnh nghiệt ngã,không lối thoát, trở nên táo bạo trong ngôn ngữ và hành động, dường như không còn ý thức đc về nhân cách & phẩm giá của mình - Người phụ nữ giàu nữ tính & khát vọng: người phụ nữ có nhiều nét đẹp dịu dàng, nhân hậu, mơ ước,khát khao b. Cảm nhận nhân vật Cảm nhận nhân vật theo ý • Người phụ nữ lđ nghèo, cùng đường,liều lĩnh kiến thứ nhất? - Cùng đường: cái đói đã đẩy thị đến cảnh cùng 1 vài người con gái khác phải ngồi vêu ở nhà kho để nhặt hạt rơi,hạt vãi. Ngoại hình tiều tụy, áo
3. quần tả tơi như tổ đỉa, gầy sọp, khuôn mặt thị phải tìm mọi cách để sống cho qua ngày, nhưng có lẽ rất khó khăn mấy ngày thị k có đc cái gì vào miệng- thị đói và thị sẽ chết đói - Liều lĩnh: Thị bám vào câu hò vu vơ của người đàn ông xa lạ , gạ đc ăn,gạ đc theo không ( ăn trong thô tục,k ý tứ)-> khổ của con người phải sống trong hèn,đau khổ “ sáng lên” “sà xuống” • Người phụ nữ giàu nữ tính & khát vọng - Giàu nữ tính: Trên con đường từ chợ về nhà, thị Cảm nhận nhân vật theo ý rón rén, e thẹn đi sau Tràng chừng 3,4 bước, xóc kiến thứ 2? xóc lại tà áo, trước những cặp mắt đổ dồn vào phía mình, thị càng ngượng nghịu,chân nọ díu vào chân kia sáng hôm sau, thị trở nên hiền hậu và đúng mực k còn vẻ gì chao chát & chỏng lỏn, thị biết vun vén cho gia đình - Khát vọng: Đó là khát vọng vượt qua nạn đói thê thảm, có một tổ ấm gia đình đơn sơ,hạnh phúc & 1 tương lai tốt đẹp • Nghệ thuật - Nhân vật đc đặt vào 1 tình huống truyện độc đáo,lối trần thuật tự nhiên , hấp dẫn,làm nổi bật sự đối lập giữa hoàn cảnh & tính cách Nhân vật được khắc họa sinh động thể hiện tâm lí tinh tế, ngôn ngữ mộc mạc, giản dị nhưng đậm cá tính,thể hiện hơi thở của đời sống lao động bình dân c. Bình luận 2 ý kiến trên Bình luận 2 ý kiến? - Hai ý kiến đề cập đến những phương diện khác nhau về tính cách nhân vật - Ý kiến thứ nhất nhấn mạnh đến hoàn cảnh trớ trêu đối với thân phận con người, ý kiến thứ 2 khảng định vẻ đẹp tâm hồn sâu xa của người nông dân VN, người phụ nữ- dẫu bị đẩy vào đường cùng vẫn khao khát hạnh phúc, hướng tới tương lai Hai ý kiến tuy khác nhau nhưng k đối lập nhau mà bổ sung cho nhau, hợp thành sự nhìn nhận toàn diện và thống nhất, giúp người đọc có cái nhìn sâu sắc và thấu đáo hơn về vẻ đẹp của nhân vật &tư tưởng của nhà văn C. Kết luận - Nhân vật Thị đã góp phần không nhỏ tạo lên giá Khẳng định giá trị của nhân trị của tác phẩm, tấm lòng và tài năng của nhà vật? văn Kim Lân
4. IV. Củng cố, dặn dò - Học sinh nhắc lại các bước làm bài - Về nhà làm bài tập đề số 2 - Giờ sau học kiểu bài so sánh hai khổ thơ trong 2 tác phẩm khác nhau